Po co wykonuje się punkcję lędźwiową i jakie daje ona informacje?

Punkcja lędźwiowa, znana również jako nakłucie lędźwiowe, to specjalistyczne badanie diagnostyczne wykonywane w celu pobrania płynu mózgowo-rdzeniowego. To kluczowe badanie neurologiczne dostarcza cennych informacji o stanie układu nerwowego i pomaga w diagnostyce wielu schorzeń. Sprawdźmy, w jakich sytuacjach się ją wykonuje i jakie informacje możemy dzięki niej uzyskać.

Czym jest punkcja lędźwiowa?

Punkcja lędźwiowa to zabieg medyczny polegający na wprowadzeniu specjalnej igły w przestrzeń podpajęczynówkową kręgosłupa. Wykonuje się ją najczęściej na wysokości L3-L4 lub L4-L5, gdzie ryzyko uszkodzenia rdzenia kręgowego jest najmniejsze. Podczas zabiegu pacjent przyjmuje pozycję leżącą na boku lub siedzącą z maksymalnie zgiętym kręgosłupem.

Procedura trwa zazwyczaj kilkanaście minut i przeprowadzana jest w warunkach pełnej sterylności. Nakłucie lędźwiowe wymaga odpowiedniego przygotowania pacjenta oraz przestrzegania określonych zasad bezpieczeństwa.

Wskazania do wykonania punkcji

Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego zleca się w różnych sytuacjach klinicznych. Najczęstsze wskazania obejmują:

– podejrzenie zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych
– diagnostykę stwardnienia rozsianego
– podejrzenie krwawienia podpajęczynówkowego
– diagnostykę chorób neurologicznych
– podanie leków bezpośrednio do układu nerwowego

Informacje uzyskiwane z badania

Analiza płynu mózgowo-rdzeniowego dostarcza kluczowych informacji o:

Składzie biochemicznym płynu, w tym poziomie:
– glukozy
– białka
– chlorków
– kwasu mlekowego

Obecności komórek, takich jak:
– leukocyty
– erytrocyty
– komórki nowotworowe

Przeciwwskazania do wykonania zabiegu

Istnieją sytuacje, w których punkcja lędźwiowa nie może zostać wykonana:

Bezwzględne przeciwwskazania obejmują:
– podwyższone ciśnienie śródczaszkowe
– guzy mózgu powodujące efekt masy
– zaburzenia krzepnięcia krwi
– zakażenie skóry w miejscu wkłucia

Przygotowanie do badania

Przed wykonaniem nakłucia lędźwiowego pacjent powinien:
– pozostać na czczo przez minimum 4 godziny
– wykonać podstawowe badania krwi
– poinformować lekarza o przyjmowanych lekach
– zgłosić wszelkie wcześniejsze reakcje alergiczne

Po zabiegu zaleca się pozostanie w pozycji leżącej przez około 2 godziny oraz zwiększone przyjmowanie płynów. Przestrzeganie tych zaleceń zmniejsza ryzyko wystąpienia powikłań, takich jak ból głowy czy zawroty głowy.